تلاش و کوشش مهمتر از نتیجه کار

مطابق آیات قرآن و روایات فراوان خداوند متعال بنده ای را دوست دارد که تلاش و کوشش کند و دست روی دست نگذارد. تلاش در مسیر کسب رزق حلال آنقدر اهمیت دارد که فرموده اند اگر کسی در این راه از دنیا برود شهید محسوب می شود. باز در روایت آمده که خداوند از دو بنده بیزار است:

۱- پرخور

۲- تنبل و تن پرور

از طرف دیگر نتیجه هیچ تلاشی مخفی و بی اثر نخواهد ماند. هر اندازه هم که سعى انسان کوچك يا بزرگ باشد و در هر جا كه ايستاده باشد، ناگزير نتيجه آن در دنيا و آخرت به او خواهد رسيد، زیرا اين سنتى الهى است كه بر زندگى فرمان می راند. هر چيز پس از پيمودن دوره زندگى كوتاه يا دراز خود به اصلش بازمى‏گردد. آبهاى دريا كه بخار شده و پس از سفرى طولانى از ساعت تبديل شدن به بخار تا زمان فرو ريختن آنها به صورت باران و جريان يافتن بر سطح زمين براى بازگشتن به دريا، هر اندازه هم كه طول بكشد، بالآخره به دريا خواهد رسيد.

خداوند متعال در آیه ۳۹ سوره نجم می فرماید:

«لَيسَ لِلإنسانِ إلا ما سَعَی»

«نيست براى انسان جز آنچه را با سعى و عمل به دست مى‏آورد.»

***

سه نکته:

* عاقل از کار، بزرگی طلبید

این آیه شریفه علاوه بر پرده برداری از یک حقیقت رفیع، این حقیقت را نیز بر ملا می سازد که انسان جز از راه تلاش و کوشش و همت عالی به جایی نخواهد رسید:

«ناز پرورده تنعّم نبرد راه به دوست»

امروز بسیاری از جوانان به دنبال کار کمتر و قدر و اعتبار بیشتر و بالاتر هستند حال آنکه و به سروده پروین اعتصامی:

«عاقل از کار، بزرگی طلبید»

** تلاش و کوشش مهمتر از نتیجه کار

نکته جالب اينكه نمی فرمايد: بهره انسان كارى است كه انجام داده، بلكه می فرمايد تلاشى است كه از او حاصل شده، اشاره به اينكه مهم تلاش و كوشش است هر چند انسان احيانا به مقصد و مقصودش نرسد كه اگر نيتش خير باشد خدا پاداش خير به او می دهد، چرا كه او خريدار نيتها و اراده هاست، نه فقط كارهاى انجام شده!"

*** حکایت مرغ سنگخوار و وزیر سنگدل

يكى از خلفا مجلس ضيافتى فراهم آورد و يكى از فرماندهان لشگرى او بر سر آن سفره حضور داشت. چون آن فرمانده مرغ بريان شده قطا (مرغ سنگخوار) را بر سر سفره حاضر ديد، به قهقهه شروع به خنديدن كرد. خليفه از او سبب خنده را خواستار شد؟ نخست كتمان كرد. با اصرار خليفه ناگزير شد آن را حكايت كند و گفت: دو سال پيش از اين براى شكار به صحرا رفته بودم و با مردى رو به رو شدم كه مقدارى مال با خود داشت و آن را به زور از وى گرفتم سپس قصد كشتن او كردم و از من خواست كه از اين كار چشم بپوشم ولى من آهنگ ريختن خون او داشتم. پس چون شمشير از نيام بيرون كشيدم، او به اطراف خود نگريست و هيچ كس را نديد كه به او متوسل شود مگر گروهى از مرغان قطا كه تصادفا در همان هنگام بر بالاى سرش پرواز مى‏ كردند، و او گفت: اى مرغان! شاهد باشيد كه من غريب و مظلوم در اين بيابان به قتل می رسم، پس به گفته او خنديدم و به قتلش رساندم، و چون مرغ قطا را بر سر سفره ديدم به ياد آن لحظه افتادم كه با شمشير آخته بالاى سرش ايستاده بودم و خنده ام گرفت به آن مرد بيچاره كه چنين مرغى را گواهى بر كشتن خويش گرفته بود. پس خليفه گفت: آرى، قطا گواهى خود را ابلاغ كرد و فرمان داد تا سفره را برچيدند و نطع را گستردند و شمشير را حاضر كردند و گردن او را قطع كرد!

آری به فرموده قرآن: «وَ أَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرى؛ و سعى و كوشش او به زودى ديده خواهد شد.»

 

منبع: سایت تراز

دریچهی فردا...